Bevers in de maartse winter van 2018

Het is een bizarre winter, zoals zo vaak in Nederland. De hele winter is het zacht en dan op het eind komt er nog een stoot van koning winter.

Renkum Utrechtseweg met Noordberg op de achtergrond.
Door storm verticaal afgeknakte olm.

Maar het was niet alleen maar zacht!
Op 18 januari hadden we een enorme storm in heel Nederland. Langs de Veerweg in Renkum zijn ook bomen omgewaaid en in de Jufferswaard overal wel takken naar beneden gekomen. Dat is handig voor de bevers, zou je zeggen, dan hoeven ze die bomen niet om te knagen. Toch zie je naderhand niet dat zulke bomen of takken echt ontveld worden door bevers. Wel door paarden.

Renkum, Pilo met hoog water

Er was van begin januari tot februari hoog water van de rivier en dan wordt het ook lastig voor de bevers. Dan moeten ze hun veilige burchten verlaten om niet te verdrinken. Dan moeten ze een droog "buitenhuisje" zien te vinden.

Bever Foto Karel Noy

Karel Noy heeft wel waarnemingen gedaan van bevers die op ongebruikelijke plekken (die kent hij) te vinden waren. In de pers las je ook wel dat meer bevers dan normaal zijn overreden.

Bever Foto Karel Noy

Karel heeft nu ook overdag bevers kunnen fotograferen.

Renkum Jufferswaard Noordberg. Bevroren plas met schaatsende kinderen

Maar het houdt niet op: dan komt de winterstoot eind februari tot 3 maart.
Ik ging met m'n kleinkinderen schaatsen naast de Noordberg. Daar was een ondiepe plas overgebleven van het hoge water en die was als vroeg bevroren. Wel hobbelig ijs natuurlijk dat gewoon op het weiland was achter gebleven.

Komend vanaf de stoplichten op de N225, aan het eind van de Heidesteinlaan liepen we het weiland in op weg naar de bevroren plas langs de Noordberg. In het heldere zonlicht van 26 februari valt meteen op dat er in één van de voorgaande nachten enorm geknaagd is aan een vertakte boom die, normaal langs de oever, maar nu met het hoge water rondom in het water staat. En jawel je ziet heel duidelijk dat hier de bevers lekker bezig zijn geweest en de boom waarschijnlijk fataal hebben afgeknaagd boven het ijs. Er was al eerder aan de andere kant geknaagd.

Hij is nog niet gevallen. De bevers hadden er blijkbaar het geduld niet voor, want wat hier opvalt is dat tot vrij hoog in de boom, tot op ca 2 m. hoogte, de takken al zijn afgeknaagd. Vanaf het ijs kunnen ze dus blijkbaar goed omhoog klimmen in deze vertakte boom, om daar takken af te knagen. Dat had ik wel eens willen zien: boomklimmende bevers! Dit is wat ik eerst dacht.
Maar kijk eens goed: er liggen geen knaagsplinters op het ijs en ook niet in de buurt. Dus? En waarom zouden de bevers die boom over zo'n groot stuk verticaal hebben afgeknaagd?

Het antwoord kunnen we nog zien ca 100 meter dichter bij de grote weg, de N225. Daar zien we een stuk boven de afrastering, op ca 1,25 m. boven het maaiveld, de resten in de struiken hangen van het hoge water van half januari tot half februari. Het maaiveld ligt hier zeker wel een meter boven het huidige waterniveau van de beek bij de afgeknaagde boom, totaal 2,25 m.. Dus die naar beneden bungelende dikke tak is bij de hoogste waterstand afgeknaagd rond 1 februari. Daarna is het water gaan dalen en kwam even weer omhoog. Steeds knaagden de bevers dicht bij de waterspiegel aan die boom. Je ziet bij wijze van spreken het waterniveau dalen langs de stam die steeds op de waterspiegel werd afgeknaagd. En de knaagsplinters verdwenen in het water. Dus dit grote verticale knaagoppervlak is het effect van bevervraat, gedurende een aantal nachten, bij een dalende waterspiegel tussen half januari en half februari 2018.